Günümüz dünyasında teknoloji hızla gelişiyor ve kullanım alanı oldukça genişliyor. Çocuklar da teknolojiyi kullanan ve anlayan kitle içerisinde. Küçücük çocukların elinde telefon, tablet görmek çok mümkün. Televizyon karşısında geçirilen süreden bahsetmiyoruz bile. Çocuklar vakitlerinin çok büyük bir kısmını telefon, tablet ve televizyon üçgeninde harcıyorlar. Peki çocukların ekran başında geçirdikleri ideal süre ne olmalı? Ya da onları ekranların hepsinden uzak mı tutmalıyız? Gelin bilimsel araştırmalar ne diyor bir bakalım.
Ekran Başında Geçirilen Süre
Ottawa Üniversitesi’nde yapılan bir araştırmaya göre Amerika’da 2 yaş altı çocuklar ortalama 42 dakika, 2 ile 4 yaş arası çocuklar ortalama 2 buçuk saat, 5 ile 8 yaş arası çocuklar da ortalama 3 saatlerini ekran karşısında geçiriyorlarmış. Şimdi, ama bu Amerikalı çocuklar üzerinde yapılan bir araştırma diyebilirsiniz. Fakat Amerikalı çocuklar ile Türk çocuklar arasında benzer bir tutum var. İki kitle de ekranda yakın süreler geçiriyor. Bu yüzden, yapılan araştırmanın sonucu Türkiye’deki çocuklar ile de benzerlik gösteriyor diyebiliriz.
Televizyon, Tablet, Telefon Gibi Cihazların Neden Olduğu Sorunlar
Ekran başında geçirilen süre arttıkça ortaya çıkan sorunlar da şikayetler de artıyor haliyle. Çocuklarda en yaygın görülen sorunlar aşağıdaki gibi;
- Baş ağrısı
- Boyun ve sırt ağrısı
- Göz yorgunluğu
- Dikkat eksikliği
- Asabiyet
- Yanlış davranışlar
Üstelik 6 yaşına kadar olan çocuklarda görülen miyop oranı da %65’lerde. 1970 ile kıyaslandığında çok ciddi bir fark var miyop oranında. Bunun en büyük sebebi de kuşkusuz televizyon, tablet ve telefon.
Ekran Süresinin Çocuklar Üzerinde Oluşturduğu Riskler
Televizyon, tablet ve telefonların yaydığı ışık aslında çoğu zaman zararsızdır. Fakat yüksek enerjili ışınlar da yayabiliyorlar ve buna “mavi ışık” adı veriliyor. Bu ışık çocuklarda ve yetişkinlerde çeşitli etkilere sebep olabiliyor. Mavi ışığın çocuklar üzerinde oluşturduğu riskleri iki farklı şekilde gruplandırabiliriz.
Kısa Süreli Riskler
Kısa süreli riskleri, hemen etkisini gösteren riskler olarak da adlandırabiliriz. Mesela gece ışıklar kapalıyken televizyon izlediğinizde sonrasında uykuya dalmakta zorlanabilirsiniz. Bu kısa süreli bir faktördür ve hemen ortaya çıkar. Gece iyi uyuyamayan çocuk okulda da sıkıntı çekecektir. Hatta düzenli olmayan uykular obeziteye dahi sebebiyet verebilir.
Tabi uyku düzensizliğinin düşük moda ve mutsuzluğa sebebiyet vereceğini de söylemeye gerek yok sanırız.
Uzun Dönemli Riskler
Açıkçası mavi ışığın uzun süreli riskleri hakkında pek bilgi yok. Çünkü daha önce hiçbir jenerasyon bu kadar fazla mavi ışığa maruz kalmamıştı. Düşünsenize 10 sene öncesine kadar kim akıllı telefon ya da tablet kullanıyordu ki. Yine de bilim insanları birkaç tahmin yapabiliyor elbette. Mesela katarakt hastalığının görülme sıklığı oldukça artacak diyebiliyorlar.
Peki Ne Yapmalıyız?
Yapacağınız tek şey çocukları ekranlardan uzak tutmak. Günde 2 saatlik ekran süresi bile çocukların beyin gelişimine ciddi zararlar verebiliyor. Fiziksel problemler de cabası. Onların telefon, tablet ve televizyon sürelerine kısıtlamalar getirmelisiniz. Birçok ebeveyn maalesef aman bir köşede oynasın diye çocukların eline tabletleri tutuşturuyor. Bu çok ama çok büyük bir yanlış. Onun yerine çocuklarınızla iletişim kurabileceğiniz masa oyunları (akıl ve zeka oyunları) oynayabilirsiniz mesela. Hem akıl ve zeka gelişimlerine ciddi faydası olur hem de kaliteli vakit geçirebilirsiniz onlarla.
Kaynaklar: