Okuma becerisi ilköğretimde kazanılır. Hatta okul hayatında ilk öğretilen şeydir. Okumayı öğrenmek kolay. Peki okuduğunu anlamak? Çocuklarımız okuduğumuzu gerçekten anlıyor mu acaba? Ya da yetişkinler ne durumda? Onlar okuduklarını anladıklarını düşünürlerken ya gerçek manada anlamıyorsa? Bizler de okuduğunu anlama ve okuduğunu anlamanın önemi üzerine birkaç kelam edelim istiyoruz. Pisa testinde okuduğunu anlama konusunda çoğu zaman dibi görüyoruz çünkü. Başarılı bireyler yetiştirmemiz için bu konuya odaklanmamız lazım fikrindeyiz.
Okuduğunu Anlama
Okuduğunu anlama becerisi sadece sözel olarak düşünülmemelidir. Bir çocuk okuduğunu anlamazsa diğer derslerinde de başarılı olamayacaktır. Cümleler arasında bağlantı kuramayacak haliyle de mantık yürütemeyecektir. Bu yüzden bu becerisi gelişmiş öğrenciler diğer derslerde de başarılı olurken gelişmemiş olanlar maalesef başarısız oluyorlar. Çocuğumun dersleri neden kötü diye düşünürken bunu ihmal etmeyin ve bu konuya odaklanmaya çalışın.
İçerisinde yaşadığımız çağ fonksiyonel okuryazarların zorunlu kılmakta. Fonksiyonel okuryazar okuduğunu anlayan ve anladığı şeyi yaşamını değiştirmek için kullanan kişidir. Yani çocuklarımız daha ilkokulda böyle sorunlarla karşılaşırlarsa ileriki hayatlarında da sorunlar yaşayacaklardır.
Çok klasikleşmiş doğru bilinen bir yanlış var. Gerek öğretmenlerin gerek ebeveynlerin bir bölümü, okuduğunu anlamayı metindeki kelimelerin anlamını bilme ile karıştırıyor. Halbuki durum böyle değil. Okuduğunu anlama, okunan metindeki bilgilerle ön bilgiler arasında köprü kurabilmektir. Bu köprü neticesinde de ortaya bir sentez çıkar. Çocuk okuduklarını, ön bilgileri sayesinde de anlamlandırır ve yeni sonuçlar çıkarır. Okuma işlemi ne kadar sık tekrarlanırsa çocuk da bilgisine bilgi katar ve hayata daha farklı anlamlar katar. E akranları arasından da kolayca sıyrılır.
Okumada Anlamayı Geliştirme
Çocuklar okuduğunu anlamak için okuduğunu anlama metinleri okuyup okuduğunu anlama çalışmaları yapabilirler. Ya da ilkokul hikaye kitapları var. Bu hikaye kitaplarını okuyabilirler. Bunu da veli ve öğretmen gözetiminde yapmaları faydalıdır. Onlara uygun materyalin hangisi olacağına daha doğru karar verebilirler çünkü. Bunun dışında öğretmenin ve velinin de bu konu hakkında bilgi sahibi olması gerekiyor. Ne tür alıştırmalar yapılmalı, doğru kaynak kullanımı, doğru okuma anlama stratejileri… bunların hepsini bilecek yeterlilikte olmalı veli ve öğretmenler de. İnternette ulaşabileceğiniz birçok okuma anlama kitapları var. Bunlar bazen ücretsiz olarak dahi indirilebiliyor. Ücretli olanları da genelde cüzi miktarlara satılıyor. Hayatın her alanına etki edecek, diğer derslerin de olumsuz etkileneceği düşünülürse ücretli ve kaliteli kaynakları da satın almak isteyebilirsiniz.